BESLENME VE YEMEK İLE İLGİLİ DOĞRU BİLDİĞİNİZ YANLIŞLAR

Beslenme

Yemek için yaşamak ya da yaşamak için yemek?

Hangi gruptasınız bilmiyorum. Ama hangisi olursa olsun, seçimleriniz ve öncelikleriniz sağlıklı gıdalar ve karışımlardan yana olmalı...






Peki bugüne kadar, uzmanlardan (!), kitaplardan, haberlerden, annelerimizden ya da anneannelerimizden bize kalan "yemek efsaneleri" ne kadar doğru?


Dr. Yaşar Ateşoğlu'nun "Doğru Bildiğiniz Yanlışlar" adlı kitabından ilginç bulduğum bilgileri sizlerle paylaşmaya devam ediyorum. 
Şimdiki konumuz; "Beslenme ve Yemek"

YANLIŞ: Balığın yanında yoğurt yemek zehirler.

DOĞRU: Bilinenin aksine, balık tazeyse, yoğurtla birlikte yenilmesinde sakınca yoktur. Zehirlenmenin sebebi yoğurt değil, balığın içinde bulunan "Histamin" proteinidir. Bu madde yoğurtta da olduğundan, balık ve yoğurt birlikte yenildiğinde vücuttaki histamin miktarı birden artabiliyor. 

Hepsi bu. Yani balığınızın tazeliğine güveniyorsanız, yoğurtla birlikte tüketmenizin hiç bir sakıncası yoktur.

YANLIŞ: Et yemekleri yanında ayran içmek daha sağlıklıdır.

DOĞRU: Kalsiyum, demir emilimini azaltır.

Bu sebeple, et ve ayranı ya da et ve yoğurdu birlikte tüketmemek daha doğrudur. 

Et yemeklerinin yanında C Vitamini açısından zengin (maydanoz ve biberli bol limonlu bir salata gibi) gıdalarla tüketirseniz, etin içindeki demirden maksimum fayda sağlarsınız.

Aynı mantık, ıspanak ve yoğurt için de geçerlidir.

YANLIŞ: Yemeğin yanında su içmek, kilo aldırır.

DOĞRU: Yemek sırasında su içmek kilo aldırmaz, tam tersine iştahı yatıştırmaya yardımcı olur. 

Sadece sindirim sorunu olanlar, yemek sırasında su içmemelidirler.

Limonlu Su

YANLIŞ: Aç karnına limonlu ya da sirkeli su veya greyfurt suyu içmek zayıflatır.

DOĞRU: Kilo problemi olan bir çok insan bu yöntemi mutlaka denemiştir. 

Suya eklenen limon veya greyfurt, C Vitamini içeriği dolayısıyla, güne başlarken kendinizi iyi hissetmenizi sağlayabilir. 

Ancak bu uygulamanın zayıflatıcı hiçbir etkisi yok. 

YANLIŞ: Balı sıcak sütle karıştırmak faydalıdır.

DOĞRU: Kendimizi biraz kötü hissettiğimizde veya grip belirtileri gösterdiğimiz anlarda, hemen aklımıza gelir bu karışım. 

Fakat sıklıkla yaptığımız bu yanlış, aslında baldaki tüm protein, mineral ve enzimlerin kaybolmasına neden oluyor.

43 derecenin üzerinde ısıya maruz kalan bal, tüm besin değerini yitiriyor ve sıcak sütün ya da suyun içinde yalnızca tatlandırıcı işlevi görüyor. 

Bu nedenle balı, ılık su, süt veya meyve suyu ile tüketmeye özen gösterin.

YANLIŞ: Kepekli ekmek ve light ürünler kilo aldırmaz.

DOĞRU: Kepekli ekmek ve beyaz ekmek arasında çok büyük bir kalori farkı yoktur. 

Aynı şekilde, üzerinde "light" yazan yiyecek ve içeceklerin tüketimine de dikkat etmek gerekiyor.

Çünkü bu ürünlerin içinde şeker olmamasına rağmen, yağ, un, tuz gibi lezzet veren öğeler var.

YANLIŞ: Yemeklerden hemen sonra meyve yememek gerekir.

DOĞRU: Yemeklerden sonra meyve yenilmesinin yağlanmaya sebep olacağı düşünülür. İkinci tabak yemek yerine, bir porsiyon meyve (1 elma, 1 portakal, 2 mandalina veya 1 armut) daha az enerji alımını yani daha az yemeyi sağlar. 

Bu nedenle, yemek sonrası doygunluk sağlanamıyorsa, aşırıya kaçmayarak meyve yenilebilir. 

YANLIŞ: Aç kalmak zayıflatır.

DOĞRU: Zayıflamak uğruna aç kalmak ya da öğün atlamak, sanılanın aksine, genelde kilo alımı ile sonuçlanmaktadır. 

Çünkü yeterince beslenemeyen metabolizma, durumu "kıtlık" olarak algılamakta ve tüketilen her besini savunma mekanizması olarak (yarın bir gün tekrar aç kalırsam, enerji olarak kullanırım mantığı ile) vücutta yağ şeklinde depolamaktadır. 

YANLIŞ: Zeytinyağı mucizevi bir yağdır ve katı yağlar gibi kilo da aldırmaz.

DOĞRU: Zeytinyağı, kalp ve damar sağlığı açısından faydalı olsa da, kilo yapma bakımından diğer yağlardan farksızdır.

Bütün yağların 1 gramı, 9 kalori enerji verir. 

Dolayısıyla zeytinyağının da fazlası kilo aldırır.

YANLIŞ: Yumurta, kolesterol sebebiyle çok zararlıdır.

DOĞRU: Yumurtanın kolesterol içeriği biraz yüksektir. Buna karşılık içerdiği elzem / esansiyel (Yani vücuda dışarıdan alınması gereken) yağ asitleri açısından oldukça dengeli bir örüntüye sahip olan yumurtanın protein içeriği de, anne sütündeki proteine eşdeğerdir.

O nedenle sağlıklı bireylerin günde 1 adet; kolesterol, tansiyon, şeker, karaciğer veya safrakesesi problemi olanların da farklı günlerde olmak koşulu ile haftada 2 adet yumurta yemelerinde sakınca yoktur.

YANLIŞ: Gıda katkı maddeleri kansere yol açar.

DOĞRU: Yapılan bilimsel çalışmalar, tüm kanser nedenlerinin %1'inden daha azının gıda katkı maddelerinden kaynaklı olabileceğini göstermektedir.

Hatta bazı katkı maddeleri, sanılanın aksine, kanserojen maddelerin oluşumunu ya da etkisini engelleyici niteliktedir.

Genelde koruyucu amaçlı kullanılan gıda katkı maddeleri, besinin raf ömrünü arttırıcı ve lezzet verici niteliktedir. Unutulmamalıdır ki, hiç bir gıda maddesi toksik değildir. Toksik olan, dozudur. 

YANLIŞ: Ekmek kızartılınca, kalorisi azalır.

DOĞRU: Ekmeğimizi kızartmak veya kurutarak gevrek haline getirmek, kalorisini azaltmaz. Üstelik, içermiş olduğu B grubu vitaminlerin azalmasına ve suyun da uçmasına sebep olur

YANLIŞ: Süt ne kadar çok kaynatılırsa, o kadar çok mikrop ölür.

DOĞRU: Sütü aşırı kaynatmak, içermiş olduğu vitaminlerin azalmasına sebep olur. 

Bu nedenle pastörize veya sterilize olmayan sütü kaynatırken, kabardıktan sonra 4-5 dakika daha sürekli karıştırmalı ve hemen soğutmalıyız. 

Pastörize veya sterilize sütleri ise kaynatmaya gerek yoktur. 

YANLIŞ: Yoğurdun yeşil suyu zararlı olduğu için tüketilmemelidir.

DOĞRU: Yoğurt, zamanla yeşil bir su salar, bu yeşil suyun zararlı olduğunu düşünüp dökeriz. Oysa yoğurtta bulunan vitaminler, özellikle de B12 vitamini, bu yeşil suya karışır. 

Yoğurdun suyunu ayırarak hazırlanan süzme yoğurt da, bilinenin aksine, normal yoğurda kıyasla daha az vitamin içerir. 

YANLIŞ: Ekmek, pilav ve makarnayı kesmek zayıflatır. 

DOĞRU: Zayıflamak ile kilo vermek arasında önemli bir fark vardır.

Önemli olan nereden kilo verildiğidir. Eğer ki kas ve su kaybı sağlayan bir yöntem uyguluyorsanız, bunun adı tedavi değildir. 

Şişmanlık, vücuttaki yağ oranının fazlalığı olduğuna göre, zayıflamak için de vücutta depo edilen yağlardan kurtulmak gereklidir.

Ekmek, pilav ve makarna gibi tahıl ürünleri, kimyasal yapılarında bulunan hidroksil (OH) molekülü sayesinde su tutucu bir özelliğe sahiptirler. Eğer ki diyette bu besinlerin tüketimini en aza indirirseniz, vücudunuz da su tutamayacağı için, kısa sürede bir kaç kilo ağırlık yani su kaybedeceksiniz. 

Tabii vücudunuzdaki %20'lik bir su kaybı sağlığınızı tehlikeye atacağından, savunma mekanizması olarak daha fazla su kaybetmemeye, kilo verememeye başlayacaksınız. 

Sonrasında ise kaybedilen su vücudunuza geri geldiğinde, eski ağırlığınıza da geri döneceksiniz. Hatta uyguladığınız bu yanlış diyet sonrasında belki daha bile fazlasına...

Ben bu bölümü okurken, bazı bildiklerimin o kadar da doğru olmadığını öğrendim. 
Daha önce de dediğim gibi; 
sizlerle de paylaşıyorum; aklınıza yatarsa doğrusunu öğrenmeniz, yatmazsa da en azından neyin doğru olduğuna karar verene kadar araştırmanız için...