#newnavbar ul li{font-size:100%; list-style-type: none; display:inline; padding:0px; margin:10px; border:0px solid; } #newnavbar li a{ color:#333366; } #newnavbar li a:visited { color: #c00000; } #newnavbar li a:hover { color: #c00000; }

Günün Sözü

10 Haziran 2015 Çarşamba

"KOALİSYON" ŞECEREMİZ

Koalisyon
Koalisyon

Kimini kitaplardan okuduk, 
kimini hayal mayal televizyonlarda görmüştük küçükken, 
kimi belgesel oldu, 
kimi hatırlanmıyor bile...


Öyle ya da böyle, siyasi tarihimizin önemli gerçeklerindendir "Koalisyon Hükümetleri"...





Cumhuriyetimizin ilanı ile birlikte, 30 Ekim 1923'ten bu yana, Türkiye'de 62 hükümet görev yaptı.
  • 5 Hükümet askeri darbe sonucu iş başına geldi.
  • 36 Hükümet "Tek Parti İktidarı" olarak görev yaptı.
  • 21 Hükümet ise, iki ya da daha çok partinin bir araya gelmesiyle "koalisyon" olarak oluştu.
Bakalım kimler bir araya gelmiş ve neler yaşanmış?



KOALİSYON GEÇMİŞİMİZ


26.HÜKÜMET: CHP - AP KOALİSYONU


 "İlk koalisyon hükümeti", 20 Kasım 1961'de, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Adalet Partisi (AP)'nin bir araya gelmesiyle 26. hükümet olarak kuruldu.
Partilerin uyumsuzluğu nedeniyle sık sık bunalımlarla karşılaşan hükümet, 25 Haziran 1962 tarihine kadar yaklaşık 7 ay süreyle görevde kaldı.

27.HÜKÜMET: CHP - YTP - CMKP - BAĞIMSIZLAR KOALİSYONU

26. hükümetin ardından, hükümet kurma görevinin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından yeniden İsmet İnönü'ye verilmesi ile birlikte, bir önceki dönemin sorunlarının hala devam ettiği anlaşıldı. 
Özellikle devletin ekonomik durumu ve politikaları üzerine anlaşmaya varılamadığı için, İnönü çabalamaktan vazgeçti. Ancak, akabinde anında devreye giren askeri baskı sebebiyle, Cumhuriyet Halk Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ve çoğunluğu Adalet Partili bağımsızlardan oluşan 27. koalisyon hükümeti kuruldu ve 25 Aralık 1963'e kadar görev yaptı.
 

28.HÜKÜMET: CHP -  BAĞIMSIZLAR KOALİSYONU

İnönü, 23 Aralık’ta, Meclis'teki 33 bağımsızla bir kabine kuracağını ilan etti ve o dönemde, Türkiye ile Yunanistan arasında açık bir çatışma tehlikesi gösteren Kıbrıs krizinin yükselen gerilimi ortasında, 25 Aralık'ta yeni kabinesini sundu.
Özellikle Kıbrıs krizi devam ederken, bir de üzerine siyasi bir kriz eklememek adına, Yeni Türkiye Partisi de lehte oy kullanmaya karar verince, 28. koalisyon hükümeti  kuruldu ve 12 Şubat 1965'e kadar da görev yaptı.

37.HÜKÜMET: CHP -  MSP KOALİSYONU

28. koalisyon hükümetinin ardından yaklaşık 9 yıl boyunca koalisyon görmeyen Türkiye, 26 Ocak 1974 tarihinde, Bülent Ecevit tarafından kurulan 37. hükümet ile birlikte, Cumhuriyet Halk Partisi ve Milli Selamet Partisi koalisyonu ile tanıştı. 
20 Temmuz 1974 tarihindeki "Kıbrıs Harekatı" da, 17 Kasım 1974 tarihine kadar görevde kalan bu hükümet tarafından yapıldı.  
 

39.HÜKÜMET: AP -  MSP - MHP - CGP KOALİSYONU:

CHP'nin gerek tek başına gerekse koalisyonlar içerisindeki ana parti konumunda yıllardır koruduğu iktidarını engellemek amacıyla, 31 Mart 1975 tarihinde Süleyman Demirel tarafından kurulan 39. hükümet; Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve Cumhuriyetçi Güven Partisi koalisyonuyla sağ eğilimli bir ittifak olarak oluşmuş ve 21 Haziran 1977 tarihine kadar da görev yapmıştır.
 

41.HÜKÜMET: AP -  MSP - MHP KOALİSYONU:

2.Milliyetçi Cephe Hükümeti olarak da bilinen 41. hükümet, 5 Temmuz 1977'de, Süleyman Demirel tarafından kuruldu. 
Ancak fazla uzun ömürlü olmayacağının sinyallerini çok çabuk vermeye başladı, zira, MSP'liler, AP'yi yolsuzlukla, MHP'liler MSP'yi komünistlikle, MSP'liler de MHP'yi sokağı terörize etmekle suçluyorlardı. 
Tüm bu iç çatışmalar neticesinde, Adalet Partisi'nden 11 milletvekilinin partiden ayrılıp Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçmesi ile, 41. hükümet, 5 Ocak 1978 tarihinde düştü.

49.HÜKÜMET: DYP - SHP KOALİSYONU:

En son koalisyon hükümetinin ardından geçen 13 yıl içerisinde, 
1 askeri darbe,
1 azınlık hükümeti
1 geçici hükümet ve
4 "tek başına iktidar" yönetimi gören Türkiye, 1991 erken genel seçimlerinin ardından Doğru Yol Partisi ve Sosyaldemokrat Halkçı Parti'nin bir araya geldiği 49. hükümetle, koalisyona yeniden "Merhaba" dedi.    
17 Nisan 1993'te Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ölümü ve ardından Başbakan Süleyman Demirel'in 16 Mayıs'ta Cumhurbaşkanı seçilmesiyle beraber hükümet sonlandı; ancak yeni hükümet kuruluncaya kadar Başbakanlığa Erdal İnönü vekalet etti.

50.HÜKÜMET: DYP - SHP KOALİSYONU:

Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 25 Haziran 1993 tarihinde kurulan 50. hükümet, 5 Ekim 1995 tarihine kadar görev yaptı.


52.HÜKÜMET: DYP - CHP KOALİSYONU:

1995 yılında, SHP'nin CHP ile birleşmesi neticesinde oluşan DYP - CHP koalisyonu, 6 Mart 1996'ya kadar devam etti.

53.HÜKÜMET: ANAP - DYP KOALİSYONU:

Genel seçimler sonrasında, seçimlerden birinci parti olarak çıkan Refah Partisi'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan, hükümet kurma görevini üstlendi ancak güvenoyu için yeter sayıya ulaşamadığından dolayı hükümeti kuramadı.  
Dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel de, hükümeti kurma görevini 132 milletvekili ile ikinci parti konumundaki Anavatan Partisi'nin Genel Başkanı Mesut Yılmaz'a verdi. 
Yeterli güvenoyu sayısına ulaşılması için Anavatan Partisi ve Doğru Yol Partisi arasında imzalanan koalisyon protokolü neticesinde, 53. hükümet 6 Mart 1996'da kuruldu ve 28 Haziran 1996'ya kadar görev yaptı. 


54.HÜKÜMET: REFAH - DYP KOALİSYONU:

ANAP - DYP koalisyonunun ömrü yalnızca 3 ay sürünce, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel,hükümet kurma görevini bir kez daha Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan'a verdi. DYP ile yapılan ittifak neticesinde, 54. hükümet, 28 Haziran 1996'da kurulmuş oldu.  Ancak tam da bu dönemde, bugün bile hala hararetli tartışmalara neden olan ve 54. hükümetin sonunu getiren "28 Şubat Süreci" yaşandı.

Muhalefet partilerinden ve Cumhurbaşkanı Demirel tarafından siyasi krizin son bulması için erken seçim gerektiğine dair açıklamalar yapıldı. 28 Şubat 1997 tarihinde "irtica ve buna karşı alınacak tedbirler" gündemiyle toplanan Milli Güvenlik Kurulu, bazı kararlar aldı. 

Başbakan Erbakan, 22 Mayıs'ta TBMM grup toplantısında şu açıklamayı yaptı: "Hükümetin önünde iki seçenek vardı. Birincisi ordunun tavırlarına rest çekip hükümetten ayrılmak, ikincisi de uzlaşmayı ve iknayı denemekti. Biz uzlaşmayı seçtik".

21 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, "yasa dışı bazı eylemlerin odağı olmaya başladığı ve bazı üyelerinin laik rejimi hedef alan girişimleri" nedeniyle Refah partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı.

Başsavcı Vural Savaş, dava ile ilgili yaptığı açıklamada partinin "laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini ve ülkeyi giderek bir iç savaş ortamına sürüklediğini" belirtti.

Dava devam ederken Erbakan, başbakanlık görevini Tansu Çiller'e devretmek amacıyla 18 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel'e istifasını sundu. 30 Haziran 1997'de de 54. hükümet son buldu. Cumhurbaşkanı Demirel ise yeni hükümeti kurma görevini mecliste çoğunluğa sahip Doğru Yol Partisi'nin Genel Başkanı Tansu Çiller'e değil, Mesut Yılmaz'a verdi. " (Kaynak: Vikipedi)


55.HÜKÜMET: ANAP - DSP - DTP KOALİSYONU:

CHP'nin de dışarıdan desteklediği Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi koalisyonu ile, 30 Haziran 1997'de 55. hükümet kuruldu. 

Bu dönemde ortaya çıkan Türkbank ihalesindeki yolsuzluk iddiaları üzerine desteğini geri çeken CHP, hükümet aleyhinde gensoru önergesi de verdi. Önerge meclis tarafından kabul edilince güvenoyu alamayan 55. hükümet, 11 Ocak 1999'da düştü.


57.HÜKÜMET: ANAP - DSP - DTP KOALİSYONU:

18 Nisan 1999'daki genel seçimlerden birinci parti olarak çıkan Ecevit liderliğindeki DSP, tek başına hükümet kuracak çoğunluğa sahip olmadığı için, MHP ve ANAP ile koalisyon kurma yoluna gitti. Böylece, 28 Mayıs 1999'da 57. hükümet kuruldu, 18 Kasım 2002'ye kadar da görev yaptı. 


Koalisyon
Koalisyon Tarihi
Tam 13 yıldır aralıksız olarak "Tek Parti İktidarı" ile yönetilen güzel ülkem, 7 Haziran 2015 Pazar günü sandığa gitti ve yıllar sonra yeniden, koalisyona "Evet" dedi. 

"Hayır" dediklerinden bahsetmiyorum bile...
Elbette anlayana...
Anlamak isteyene...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Siz ne dersiniz?